آشنایی با انواع سبک معماری جهان
معماری از هنرهای بسیار قدیمی و ارزشمند است که یکی از مهم‌ترین دستاوردهای بشر نیز محسوب می‌شود. در هنر معماری، سبک‌های مختلفی وجود دارد که به شیوه‌ی اجرای ساختمان و بنا بستگی دارد. سبک‌های معماری مختلف از لحاظ ویژگی‌ها و عناصر مختلف به کار در رفته آن‌ها، با یکدیگر تفاوت دارند.
شما هم احتمالا در هنگام سفر به شهرها و کشورهای مختلف، با شکل‌های متنوعی از ساختمان‌ها و بناهای تاریخی و مدرن مواجه شده‌اید. آشنایی با سبک‌های مختلف معماری یک راه عالی است برای اینکه بتوانیم درک بهتری از این هنر زیبا داشته باشیم. در ادامه برای آشنایی بیشتر با انواع مختلف سبک‌های معماری با این مطلب از وبلاگ کومه همراه باشید.
سبک معماری چیست؟
مجموعه‌ای از ویژگی‌ها و عناصر مختلف وجود دارند که یک سازه را از سازه‌های دیگر متمایز می‌سازد که به آن سبک معماری می‌گویند. درواقع سبک معماری کمک می‌کند که یک ساختمان از نظر تاریخی قابل شناسایی باشد. هر سبک، شامل ترکیب خاصی از عناصر مختلف مانند روش ساخت، مصالح به کار رفته، ویژگی‌های منطقه‌ای، فرم، زیبایی‌شناسی و غیره است. ترکیب این عناصر با یکدیگر باعث می‌شود که سبک‌های مختلف معماری از یکدیگر قابل شناسایی باشند.
عناصر تاثیرگذار بر سبک معماری چیست؟
هر سبک معماری از عناصر و ویژگی‌های مختلفی تاثیر پذیرفته است که ساختار آن را تشکیل می‌دهد. از جمله‌ی این عناصر می‌توان به تاثیرگذارترین موارد بر سبک معماری اشاره کرد:
- مصالح ساختمانی
- سن سازه
- طراحی سازه
- موقعیت مکانی بنا
انواع سبک‌های معماری
سبک‌های مختلف معماری، با توجه به دوره‌های مختلف تاریخی و موقعیت جغرافیایی، می‌تواند دارای ویژگی‌های منحصربه فردی باشد. با این وجود، در تاریخ معماری سبک‌هایی هستند که بیش از سایر سبک‌ها شناخته شده‌اند که در ادامه به معرفی برخی از آن‌ها خواهیم پرداخت.
- سبک معماری کلاسیک (Classical architecture)
- سبک معماری گوتیک (Gothic architecture)
- سبک معماری نئوکلاسیک (Neoclassical architecture)
- سبک معماری مدرن (Modern architecture)
- سبک معماری پست مدرن (Postmodern architecture)
سبک معماری کلاسیک
معماری کلاسیک به ساختمان‌هایی اشاره دارد که از یونان و روم باستان الهام گرفته شده باشند. دوره‌ی زمانی این سبک به سال‌های 850 پیش از میلاد مسیح تا 476 پس از میلاد مسیح برمی‌گردد. بعضی سبک کلاسیک را مادر همه‌ی سبک‌های معماری می‌دانند. چرا که این سبک، با عظمت و شکوهی که به بیننده القا می‌کند، تاثیر بسزایی در طراحی‌های پس از خود گذاشته است.
در سبک کلاسیک، تناسب و تقارن در سازه حرف اول را می‌زند. ستون‌های سبک کلاسیک با جزییات یونانی و دوریک ساخته می‌شوند. مصالح خاصی در سبک کلاسیک استفاده می‌شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به سنگ مرمر، بتن و آجر اشاره کرد. همچنین در این سبک سقف‌هایی با شیب متوسط، طاقچه‌های جعبه‌ای، تزییناتی در اطراف درها و ستون‌ها به چشم میخورد. ساختمان‌هایی به سبک معماری کلاسیک را می‌توان در کشورهای ایتالیا و یونان مشاهده کرد.
معماری کلاسیک را چگونه تشخیص بدهیم؟
هر سبک معماری نشانه‌های منحصربه فردی دارد که آن را از سایر سبک‌ها متمایز می‌سازد. برخی از نشانه‌های برجسته‌ی سبک کلاسیک عبارتند از:
- ساختمان‌های وسیع و بزرگ
- کنگره‌دار بودن ستون‌ها و جداره‌ها
- استفاده از طرح‌های خمیده و گرد گوشه در طراحی حجم‌های اصلی ساختمان
- استفاده از کنده کاری‌های دستی
- اضافه کردن متعلقات متعدد زینتی به ساختمان
چند نمونه از معماری سبک کلاسیک در تهران و جهان:
- پروژه آبان
- عمارت اورنگ
- آمفی تئاتر کولوسئوم، شهر رم ایتالیا
- معبد پانتئون، شهر رم ایتالیا
- بنای آکروپولیس، شهر آتن یونان
سبک معماری گوتیک
سبک گوتیگ، یکی دیگر از سبک‌هایی است که تاثیر بسیاری بر دنیای معماری داشته است. معماری گوتیک، درواقع دستاورد اروپاییان به حساب می‌آید. در این سبک، ساختمان‌هایی طراحی می‌شوند که با دیگر ساختمان‌ها تفاوت بسیاری دارند. مشخصه‌ی اصلی در سبک گوتیک استفاده از طاق‌های نوک‌تیز است و بیشتر در طراحی و ساخت کلیساها از آن استفاده می‌شده است.
معماری به سبک گوتیک، یک سبک معماری مذهبی است که در ابتدا بین سال‌های 1200 تا 1600 میلادی رواج یافت. پس از آن به خاطر جاذبه‌ی بسیار این سبک، دوباره در اواسط قرن 18 تا 20 میلادی مورد استقبال قرار گرفت.
معماری گوتیک را چگونه تشخیص بدهیم؟
به عنوان برخی از نشانه‌های اصلی سبک گوتیک می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- سازه‌های بلند
- دیوارهای نازک و ستون‌های فرعی باریک
- مناره‌های مارپیچ
- ستون‌های اصلی قوسی شکل
- طاق‌های نوک‌تیز
چند نمونه از معماری سبک گوتیک در جهان:
- کلیسای وست مینستر، لندن
- کلیسای نوتردام، پاریس
- کلیسای جامع کلن، آلمان
سبک معماری نئوکلاسیک
نئوکلاسیک به سبکی گفته می‌شود که مانند سبک رنسانس، به دنبال احیای سبک معماری یونان و روم بود. همچنین در سبک نئوکلاسیک، از تقارن، تناسب و ظرافت معابد و سازه‌های یونان باستان الهام گرفته می‌شود.
سبک نئوکلاسیک در بازه زمانی بین سال‌های 1600 تا 1750 میلادی به اوج شکوفایی خود رسید. در امریکا برای ساختن بناهای سیاسی از این سبک استفاده‌ی بسیاری شده است. به طور مثال کاخ سفید و ساختمان کنگره به سبک نئوکلاسیک طراحی شده‌اند. به پیروی از یونان باستان به جای استفاده از سنگ مرمر، از رنگ سفید استفاده شده است. همچنین سقف‌هایی با شیم ملایم با حالت شیروانی و طراحی دقیق از دیگر عناصر طراحی این سازه‌ها به حساب می‌آیند.
معماری نئوکلاسیک را چگونه تشخیص بدهیم؟
- برخی از نشانه‌های برجسته‌ی معماری نئوکلاسیک عبارتند از:
- ساختمان‌هایی شبیه یه ساختمان‌های سبک کلاسیک، اما با ظاهری نوتر که
- استفاده از سبک کلاسیک در سنگ‌فرش‌ها، گنبدها و ستون‌هایش
- استفاده از اشکال هندسی ساده و پیچیده
- استفاده از تزیینات یونان باستان یا دوره رومی
- سقف های گندی یا مسطح
چند نمونه از معماری سبک نئوکلاسیک در تهران و جهان:
- روما رزیدنس
- برج باغ پالازو
- دروازه برندنبرگ، برلین
- کاخ سفید، واشنگتن دی سی
- موزه آرمیتاژ، سن پترزبورگ
سبک معماری مدرن
معماری مدرن به سبکی از معماری اشاره دارد که ماهیتی مینیمالیستی دارد و استفاده از تزیینات ظاهری گذشتگان در آن کاربردی ندارد. همچنین معماران معاصر اغلب از نرم‌افزارهای کامپیوتری استفاده می‌کنند که کار طراحی، مدل‌سازی و شبیه‌سازی را ساده‌تر و جذاب‌تر ساخته است.
سبک مدرن از اوایل قرن بیستم رونق گرفت. طراحی کاربردی، تمرکز بر ادغام معماری با چشم‌انداز طبیعی، استفاده از پنجره‌های بزرگ برای ورود نور بیشتر و هوای طبیعی از مشخصه‌های اصلی این نوع معماری است. همچنین در معماری مدرن استفاده از مصالحی مانند فولاد، بتن، آهن، شیشه، چوب، آجر و سنگ بیشتر به چشم میخورد.
معماری مدرن را چگونه تشخیص بدهیم؟
به عنوان برخی از نشانه‌های اصلی سبک معماری مدرن می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- تطابق سازه با کاربرد آن
- استفاده از اشکال مکعبی
- سادگی و جزییات کمتر
- استفاده از مصالح بدون تغییر و تزیینات خاص
چند نمونه از معماری سبک مدرن در تهران و جهان:
- ویلای رز
- ساختمان مسکونی تمپورال
- خانه آبشار، پنسیلوانیا
- مرکز باربیکن، لندن
- ساختمان شهرداری، شهر بوستون
سبک معماری پست‌مدرن
پست‌مدرن به سبکی از معماری گفته می‌شود که ابعاد غیرانعطاف‌پذیر سبک مدرن را دگرگون کرد و همه‌ی آن موارد را به شکلی انعطاف‌پذیرتر و زیباتر ارائه نمود. درواقع با شروع رکود بزرگ از سال 1929، انتقادات بی‌شماری به معماری مدرن آغاز شد. همین مساله باعث شد تا معماری پست‌مدرن در پاسخ به مطالبات زمانه شکل بگیرد.
سبک پست‌مدرن از دهه 1960 میلادی آغاز گشته است. معماران پست‌مدرن برخی از اصول مدرنیسم را از منظر جدید تاریخی و تلفیقی مورد بررسی دوباره قرار داده‌اند. همچنین در این میان گاهی نیز از معماری کلاسیک بهره برده‌اند که البته همین موارد نیز دستخوش تغییرات بسیاری شده است.
معماری پست مدرن را چگونه تشخیص بدهیم؟
به عنوان برخی از نشانه‌های اصلی سبک پست‌مدرن می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- استفاده از اشکال مجسمه‌سازی
- استفاده از انتزاع
- استفاده از رنگ‌های روشن، به شکل کاشی، سرامیک یا شیشه رنگی
- استفاده آزادانه از جزییات تزیینی کلاسیک
چند نمونه از معماری سبک پست‌مدرن در جهان:
- ساختمان خدمات عمومی، پرتلند در نیو اورلئان
- ساختمان MI6 ، لندن
- موزه گوگنهایم، اسپانیا
جمع‌بندی
در این مقاله از وبسایت کومه تلاش کردیم تا برجسته‌ترین انواع سبک معماری جهان را به طور مختصر معرفی کنیم. اما بهتر است توجه داشته باشید که انتخاب از میان انواع مختلف سبک‌های معماری فقط به سلیقه‌ی شخصی بستگی ندارد. مولفه‌های دیگری مانند ماهیت فضا و کاربرد سازه نیز در انتخاب نوع معماری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
بنابراین شاید بهترین کار این است که پیش از انتخاب سبک معماری، از مشاوران و متخصصان باتجربه کمک بگیریم. سایت کومه در این مسیر همواره در کنار شما خواهد بود.
